Page 9 - Karşıyaka Haber Gazetesi Nisan 2024

9

Ligden düşen futbol takımı değil!..

geçirecek?” açamamasına rağmen, o dönemde Vali püskürtürken sonra, soyadını Altay’dan
Veya “Engelli arabası buradan geçebilir Rahmi Bey, Necati Bey ve Vasıf Çınar alan süvari alayı ile İzmir’e giren
mi?” Bey’le görüştü. Tarcan’ın spor sevgisi Fahrettin Altay Paşa, Konak’taki vilayet
Cevap da hazırdır: “Yola insinler…” aşısı sonucu Rum ve Ermeniler ile diğer binasına Türk Bayrağı’nı astıran
Kardeşim yol da işgal altında!.. azınlığın da etkinliği nedeniyle artık Türk kumandan oldu.
Kalan alan da da “ölüm tehlikesi” gençleri spor yapma gereğini duymaya “Büyük Altay” sözü, yalnız spor
mevcut!.. başladı. Türkiye’de futbol ilk kez Rum, sahalarındaki başarıdan dolayı değil,
Hiç önemli değil. Çünkü hayat ona Ermeni, İngiliz ve İtalyanlar tarafından hürriyet kıvılcımını ateşleyen, milliyetçilik
AVNİ ERBOY güzel olmalı… Gerisi ister ölsün, ister 1898 yılında oynandı. 1905 yılında ise yerleştiren, milli mücadelede canını
ruhunu yaşatan, milliyetçilik bilincini
Amerikan Koleji’nde eğitim gören Talat
sakatlansın veya geçecek bir yol
bulsun!..
ortaya koyan, Kurtuluş Savaşı’nda
Remzi Reyent ve Sabri Süleymanoviç’i
Bu tiplere söylenecek tek söz kalıyor. Erboy, orada okuyan iki arkadaşı Şerif destanlar yaratan, Cumhuriyet
Kimse “Umursamıyorsan, utanmıyorsan, de yanına alarak yabancı öğrencilerle döneminde hizmetten hizmete koşan,
uzaklaş buralardan…”
birlikte futbol oynamaya başladı.
Atatürk Devrimlerini koruyan, yaşatan
evlatlarının eserinden dolayı söylendi.
Duymasın!.. Bazen tepki koyuyor, kimi zaman da rica Ne yazık ki bu üç Türk genci, İstibdat Atatürk ve İsmet Paşa ile Altay’ın ilk
Devri’nin karanlık günlerinde Kamil
ediyorsun ama nafile…
O zaman kendini yabancı şarkı gibi
tanışması 14 Ekim 1925 tarihidir. İsmet
Paşa’nın baskısı sonucu Amerikan
hissediyorsun. Dinleyenin çok, anlayanın Koleji’nden çıkarıldı. Paşa ile İzmir’e gelen Gazi Mustafa
yok!.. Aile, dedemin kardeşi Talat
Sokaktakine laf dinletemiyorsun da, Erboy’u eğitimini tamamlamak
Bazı alışkanlıklarımızdan vaz geçmemiz
camialarda görev yapanlar çok mu farklı? üzere İngiltere’ye gönderdi. 2 yıl
imkânsız gibi…
“Büyük Altay” için de neler söyledik, neler İngiltere’de kalan Erboy, futbolun
Bazen, bayılıyoruz aykırı işler
yazdık… beşiğinde futbolunu geliştirdi. Bir
yapmaya…
Düşecek, düşüyor… Tutun, el atın dedik taşta iki kuş vurdu. Hem eğitimini
“Yasak mı?” dediniz…
ama nafile!.. tamamladı, hem de futbolu
Hemen deleriz…
Sadece yöneticiler değişti. Antrenörleri ustalarıyla oynayıp öğrendi.
Birinin bir şeyi yapmasını istiyorsanız.
değiştirdiler… Mantık aynı… Belgesel kayıtlara göre 1905
Eğer inat edip de, yapmıyorsa koyun
“Ne var, Altay ilk defa mı düşüyor? yılında futbola başlayan Talat
“Yasak” levhasını bakın nasıl amacınıza
Düşerse de çıkar. Nasıl daha önce de Erboy, Sabri Süleymanoviç,
ulaşacaksınız…
düştü, çıktı” diyenleri duyuyor gibisiniz Şerif Remzi Reyent ve
Denemesi bedava…
değil mi? Nejat Evliyazade ilk Türk
O kadar ilginç ve tezat yaşıyoruz ki…
Unutmayın düşen her hangi bir spor futbolcularıdır. Kemal Atatürk Altay’ı ziyaret eder.
Araba park edeceğimiz yola masa
kulübü değil, “İzmir Futbolu”nun Türkiye’de ilk futbol tüzüğünü İngilizce’ Kordon’daki Türk Ocağı binasında
koydurarak akşam yemeği yiyoruz…
tarihidir… Kurtuluş Savaşımızın den tercüme edenler Türkiye Şeker Altay’ın 9 Eylül Kupasını gören Atatürk;
“Şerefe” diyerek kadeh tokuştururken,
önemli kahramanlarının yer aldığı milli Fabrikaları Genel Müdürlüğü’nü yapan ‘‘Aferin çocuklar, kupa da kazanmışlar’’
yanından geçen arabanın egzozundan
oluşumdur… Baha Esat Tekant, Talat Erboy ve Nejat der.“
çıkan gaz adeta mezemiz oluyor…
Daha önceleri de yazdığımı hatırlıyorum. Evliyazade oldular. Atatürk, iltifatkâr sözleri ile Altay’ın
Ya havada uçuşan tozlar…
Zamanı bir kez daha gelmiş olacak ki, İşte tüm bunlar yaşanırken 1913 yılı faaliyetlerini takım kaptanı Hamit Aslan’a
Derler ya; “Atın ölümü arpadan olsun…”
hatırlatmakta yarar görüyorum. sonunda İzmir’e gelen Celal Bayar, spor sorar. Aldığı cevaplardan çok memnun
Aynı misal…
İkinci Meşrutiyet (1908)’e kadar yapan Altaylı gençleri İttihat ve Terakki olan Gazi, kulüp defterine şunları yazar:
İnsanların geçeceği kaldırımlara park
Türkiye’de spor yapmak hem Cemiyeti’ne katmak ve 1914 yılının ‘‘Altay Spor Kulübünde tanıdığım
etmek yasak değil mi?
padişah yönetiminin baskısı, hem de 16 Ocak tarihinde Altay fiilen kuruldu. gençlik iftihara şayandır. Bu gençlik
Celal Bayar, o dönem Şark İdadisinde muvacehesinde istikbalin kuvveti ve
faaliyet gösteren Altay’ın kuruluşu için saadeti en bariz görülmektedir.”
para yardımında da bulunarak Altay’ın Altay ilklerin takımıdır.
güçlenmesini sağladı. Altay, futbol tarihimizde deplasmanda
Altay resmen kurulmuştu. Kurucular maç oynayan ilk Türk takımıdır.
listesi şöyleydi: 15 kez İzmir şampiyonluğu yaşayan tek
Mustafa Necati, Vasıf Çınar, Şükrü İzmir takımıdır.
Saraçoğlu, Baha Esat Tekand, Talat Kendi bünyesinden iki kulüp daha
Erboy, Esat Çınar, Nejat Evliyazade, çıkaran (Altınordu-Göztepe) ilk Türk
Hüsnü Uğural, Muharrir Rauf Nezih, takımıdır.
Şimendiferci Rıfat İyison, Dr.Kemal Altay’ın da kurucularından olan Talat
Tahsin Soydam, Enver Esat Tekand, Erboy ilk Türk futbolcusudur.
Tayyareci Mazlum, Kemal Çakırel, Nuri Altaylı Hamit Aslan, İzmir’in ilk milli
Sıtkı Erboy, Dr.Fikret Tahsin Soydam, futbolcusudur.
Mazlum Öksüz, Tüccar Süreyya, Çiftçi Altaylı Said Odyak, İzmir’in ilk milli
Necati, Fethi Özalp, Sıhhıyeci Kemal atletidir.
İstanbullu ve Halil Zeki Osma. Eski adı Fuar Şehirleri kupası olan
Altay, Türk sporunun aynası ve tarihidir. UEFA Kupası’na katılan ilk Türk Takımı
Yasak…
muhafazakârların tutumu nedeniyle İzmir’de sporun öncülüğünü yaparken Altay’dır.
Biz ederiz…
olanaksızdı. Spor yapanlar o dönemde İkinci Meşrutiyet’ten sonra hürriyet Fenerbahçe, Galatasaray ve Beşiktaş’ın
“Biz” derken, edenleri kast ediyorum…
pederşahi (babanın hüküm olduğu) bir kıvılcımı Altay’da atılmış, siyah- ilk üç geleneğini bozan ilk takım Altay’dır.
Esnaf kaldırıma, yetmiyor yola masa
zihniyetle ayıplanırdı. Türkiye’de modern beyazlı gençler, Rum, Ermeni ve diğer Türkiye Kupası’nı, bu üç takım dışında
atar… Oysa dükkânın için bom boştur…
beden eğitimi öncüsü Selim Sırrı Tarcan, azınlıkların politik, ekonomik, sportif kazanan ilk ekip Altay’dır.
Biraz yürümüş olsa, boş park yerine
1919 yılında sporu geliştirmek amacıyla baskılarına karşı ilk bayrağı açtı. Türk futboluna yeni sistemleri getiren ilk
arabasını koyacak ama; yanı başında
bir salon açmak için İzmir’e geldi. Altay, yalnız sporumuzun gururu isim Altaylı Vahap Özaltay’dır.
olsun diye kaldırıma çıkarır ki, gözünün
Onun bu girişimi “Sarıklılar” olarak tabir değil, Türk milli mücadelesinin de atar Anladınız mı? Ligden düşen bir futbol
önünde bulunsun!
edilen aşırı muhafazakârlar tarafından damarı oldu. 9 Eylül 1922 tarihinde takımı değil, tarihin ta kendisidir…
Diyecek olsanız; “Anne, içinde minicik
engellendi. Selim Sırrı Tarcan, salon şanlı ordumuz Yunanistan kuvvetlerini O nedenle de kıymetini bilmek gerekir…
bebeği bulunan çocuk arabasını nereden